Het versterken van de levende wereld: de opkomst van Rechten van de Natuur in Nederland
Nederland heeft de Rechten van de Natuur nog niet officieel erkend, maar er is een groeiende beweging op lokaal en nationaal niveau die zich hiervoor inzet. Onze bloeiende Zoöp Beweging is een zichtbaar onderdeel hiervan. Ze speelt een belangrijke rol bij het herscheppen van de relaties van organisaties met de levende wereld.
Wat is 'Rechten van de Natuur'
De klimaatcrisis en de degradatie van ecosystemen zijn het gevolg van een economisch systeem dat gericht is op het genereren van korte-termijn financiële winst voor private eigenaren. Het beschouwt het anders-dan-menselijk-leven als hulpbronnen die voor dit doel kunnen worden ingezet. Dit economische kader is gebaseerd op een onderscheid tussen de menselijke wereld en de 'natuur', de wereld van niet-mensen. In dit kader hebben mensen de touwtjes in handen en is de 'natuur' een verzameling grondstoffen voor menselijk gebruik, of op zijn best een achtergrond voor menselijke recreatie. Dit heeft geleid tot de huidige situatie van snelle afname van het vermogen van onze planeet om haar leven goed te ondersteunen.
Het concept van Rechten van de Natuur daagt de opvatting uit de intrinsieke waarde van de natuur te erkennen. Rechten van de Natuur zijn een reeks verschillende juridische mechanismen waardoor de levende wereld, ofwel in zijn geheel of gedeeltelijk (zoals ecosystemen of soorten), een juridische status krijgt die gelijk is aan die van individuen en bedrijven. Bij het Zoönomisch Instituut geloven we dat de levende wereld, bestaande uit een veelheid van levende entiteiten, het inherente recht heeft om te bloeien. En ook dat het essentieel is voor de toekomstige bewoonbaarheid van de aarde dat mensen de vaardigheden van ondersteunende deelname aan ecosystemen opnieuw aanleren. Hoewel Rechten van de Natuur nog geen onderdeel zijn van het Nederlandse juridische systeem, is het Zoöp-model een manier om te werken, te denken en te voelen met de levende wereld alsof het al dergelijke rechten heeft. Op basis van deze rechten heeft de levende wereld legitieme belangen die elke organisatie kan meenemen.
Stichting Rechten van de Natuur
Stichting Rechten van de Natuur, opgericht door Jessica den Outer, heeft tot doel de adoptatie van Rechten van de Natuur in de Nederlandse wetgeving en regelgeving te bevorderen. Via deze stichting worden campagnes gelanceerd, worden lokale initiatieven ondersteund en wordt advies gegeven. Hun website biedt een uitgebreid overzicht van bottom-up-initiatieven en politieke toezeggingen die de zaak ondersteunen: natuurlijk vind je ons hier ook!
Het boek van Jessica den Outer
Het belangrijke werk van Jessica den Outer, het boek Rechten voor de Natuur, duikt in de juridische versterking van kwetsbare ecosystemen in zeven landen. Van de prachtige Whanganui-rivier in Nieuw-Zeeland tot het uitgestrekte Amazoneregenwoud in Colombia, onthult den Outer de verhalen achter de juridische emancipatie van de natuur. Pleitend voor Nederland om Rechten voor de Natuur te omarmen, benadrukt het boek het belang van individuele betrokkenheid bij onze transformerende beweging. Lees hier meer over het boek.
Terwijl we samen het soms complexe terrein van de Milieubeweging navigeren, dient de Stichting Rechten van de Natuur als een baken van hoop, die ons allemaal oproept om onze relatie met de levende wereld te heroverwegen. Door gezamenlijke actie kunnen we een toekomst inslaan waarin de rechten van de natuur niet alleen worden erkend, maar ook worden gevierd en beschermd. De Zoöp-beweging staat trots naast de stichting en draagt bij aan onze gezamenlijke inspanning.
